روستاى بزرگ خوربیز یا خربس اکنون کاملاً ویران شده و جز گورستان و برکهاى از آن چیزی باقى نمانده است. این روستا تا زمان ساسانیان حدود 1400 سال پیش مکانى آباد و محل تردد سیاحان و کشتىبانان بوده است. در فاصله 10 کیلومترى غرب شهر قشم، خربس در میانکاسهاى وسیع قرار گرفته که اطراف آن را دایرهوار تپههاى کوتاه و بلند مرجانى پوشانیدهاند. در میانه دشت خربس، وقتى رو به شمال بایستیم، آثار قلعه مخروبهاى از سنگ را مىبینیم در جلو همین قلعه، در فاصلهاى نزدیک این شهر غارهاى خربس، گورستانى وسیع و قدیمى وجود دارد که هم گورهاى پیش از اسلام و هم بعد از اسلام در آن دیده مىشود.درست مشرف بر گورستان، در دیواره صخرهها و در سینه کوه، چند دهانه به صورت غار مانند به چشم مىخورد که به غارهاى خربس مشهور هستند و درباره آنها نقل های بسیار است.
این غارها از پدیدههاى کهن زمینشناختى هستند که در هزارههاى گذشته از زیر آب سر بر آوردهاند. غارهاى خربس که از بیرون ساختار ساده و طبیعى و زمینشناختى خود را همچنان حفظ کردهاند از درون با مجموعه دهلیزها، تالارها، اتاقهاى متعدد و روزنههاى گوناگون، نشان از حضور مردمانى از دورانهاى کهن در این جزیره هستند. ساختار رازآمیز و تودرتوى غارهاى خربس و قرار گرفتن آن بر بلنداى کوه، این عقیده را دامن زده که اینجا در روزگار مادها نیایشگاه مهر و محلى براى ستودن الهه میترا بوده است.
در سمت راست این غارها و در امتداد دیواره بلند و گسترده، زیارتگاه شاه شهید، دهلیزها و دالانهایى نو به دست سنگتراشان هنرمند امروزی در دل کوه تراشیده شده است. در درون این غارهاى جدید و دهلیزها، نقشهایى با الهام از طرحهاى باستانى کنده شده است که همگى از جلوه و نمودى باستانى و حالتى رمزگونه و نمادین برخوردارند.
این غارهاى دستکنده، مجموعهاى از حفرههایى است که با راهروهاى باریک به همدیگر راه دارند و در تالار مرکزى، که جاى اجتماع بوده است دو طاقچه کوچک جاچراغى نیز ساخته شده است. در پایین دهانه این غارها برکهاى براى نگهدارى آب باران وجود دارد که اکثر ایام سال آب دارد. بر فراز این غارها نیز همیشه یک جفت عقاب ماهیگیر که از انواع نادر و مرغوب عقابهاى جهانند به چشم مىخورند که در ارتفاعات صخرهاى لانه دارند.
ایران دهکده ارائه دهنده تورهای قسطی قشم، همین حالا رزرو کنید.